Het ACV Brussel- Halle- Vilvoorde had een gesprek met Albert Martens over 2 REGIOS 1 UITDAGING. Albert Martens is ere- hoogleraar en arbeidssocioloog aan de KUL Leuven. Hij is ook bekend als een geëngageerde academicus en verwierf ondermeer bekendheid in zijn strijd aan de zijde van de bewoners tegen de afbraakpolitiek van de Noordwijk in de jaren 60- 70. Onlangs was hij nog voorzitter van het Forum voor Asiel en Migratie. We werden door hem ontvangen in zijn woning in Schaarbeek op de Haachtsesteenweg.
 |
| Albert Martens (foto KUL) |
Met haar project 2 REGIOS 1 UITDAGING kiest het ACV voor dialoog en samenwerking tussen Brussel en de Rand. Of het nu gaat over een vlotte mobiliteit, tewerkstelling voor iedereen, migratie of betaalbare huisvesting. Problemen en uitdagingen stoppen niet aan de gewestgrenzen. Samenwerking loont. Wat denkt u hiervan?
Albert Martens: Dit is niet alleen noodzakelijk maar ook evident. Een vakbond mag zich niet laten verdelen door administratieve grenzen. De ruime Brusselse regio is een vat vol tegenstellingen. Verschillende breuklijnen komen er samen: Frans- Nederlands, jong- oud, platteland- stad, autochtoon- allochtoon. Het is niet makkelijk voor een vakbond om deze tegenstellingen te overstijgen. De tegenstellingen verdelen en verzwakken de werknemersbeweging. De grote uitdaging blijft om deze tegenstellingen te overstijgen. De frontvorming van de werknemers is sowieso een permanente opdracht van een vakbond in een snel veranderende maatschappij.
En welke rol kan een syndicaal project zoals 2 REGIOS 1 UITDAGING hierin spelen?
Albert Martens: Daarom is een project zoals 2 REGIO , 1 UITDAGING belangrijk. Werknemers in Brussel hebben dezelfde belangen als werknemers in de Rand. Idem dito voor werklozen, ouderen, allochtonen, autochtonen,...Het is een dagelijkse opgave om deze heterogene groep om te smeden tot één grote tegenmacht en het hoofd te bieden aan de niet- aflatende verdeel- en heerstechnieken die ingebakken zitten in het concurrentieel kapitalistisch systeem.
In Brussel en de Rand hebben we te maken met een territoriale concentratie van tegenstellingen die door de communautaire crisis verscherpt worden. De vakbond moet er over waken dat haar militanten en leden zich niet laten meeslepen en in de val trappen van een verdere verdeling van de werknemersbeweging. Werkgevers en hun pleitbezorgers zijn voortdurend op zoek naar strategieën om de arbeidsmarkt te verruimen in hun constante zoektocht naar goedkope arbeidskrachten.
Hoe vertaal je dit naar het duale landschap van onze regio waarbij in de Rand een krapte heerst op de arbeidsmarkt en de Brusselse centrumwijken opgezadeld zitten met een hoge werkloosheid?
Albert Martens: Dat beeld klopt maar voorzichtigheid is hier geboden. We moeten oppassen voor de pleidooien van sommigen om de Brusselse werkzoekenden te activeren en in te schakelen om de krapte op arbeidsmarkten elders op te lossen. Diezelfde pleitbezorgers zien hier even goed een manier in om de verzuchtingen naar betere loon- en arbeidsvoorwaarden van, zij die al aan het werk zijn, te drukken. Anderzijds is de status quo ook geen oplossing. Die jongeren moeten aan het werk om hen en hun generatiegenoten enig perspectief te bieden in de samenleving van morgen. De vakbond moet daar ook voor pleiten. Maar als je je ziel aan de duivel verkoopt, onderhandel dan goed over de prijs!
Verder over de arbeidsmarkt. Werken de tegenstellingen die je in onze regio aantreft door op het karakter van de arbeidsmarkt?
Albert Martens: Bedrijven in onze regio en elders evolueren meer en meer naar entiteiten met een vaste kern van werknemers met daar rond brede cirkels van tijdelijke en interimcontracten. De meeste bouwondernemingen in Brussel zijn op die manier georganiseerd. Het zou interessant zijn om cartografisch weer te geven waar de werknemers met tijdelijke contracten wonen en waar deze met een vast contract. Ik ben ervan overtuigd dat het gros van de tijdelijke contracten in Brussel wonen en deze met een vast contract in de Rand.
Anderzijds is het zo ook dat Brussel moeite heeft om haar werknemers vast te houden. Vooral de middenklasse trekt weg uit de stad. Een recente studie over verhuisbewegingen van werknemers van de MIVB deed ogen openen. MIVB rekruteert onder Brusselaars. Diezelfde Brusselaars verlaten de stad om een huisje met een tuintje te kopen in de Rand vanaf het moment dat ze een vast contract hebben en voldoende niveau van welvaart hebben opgebouwd. Zo ziet Brussel constant haar middenklasse vertrekken wat niet goed is voor de stad.
Hoe kan Brussel dan haar middenklasse vasthouden?
Albert Martens: Uiteraard spelen de vastgoedprijzen een rol. Maar in de Rand zijn woningen niet zo veel goedkoper. Daarom is het belangrijk dat Brussel investeert in kwaliteit van leefmilieu en publieke ruimte. Brussel is nog altijd een zeer onaangename stad om te fietsen. Anderzijds is omgevingskwaliteit ook een subjectieve aangelegenheid. Gezinnen met kleine kinderen verhuizen ook naar de Rand omdat ze denken dat kinderen daar minder zouden blootgesteld worden aan drugs, criminaliteit en andere slechte invloeden terwijl dit objectief gesproken niet zo is!
Mogen we u in de toekomst nog contacteren voor verdere medewerking aan dit project?
Albert Martens: Zeker en vast. Als jullie een klankbord of iets dergelijks oprichten, wil ik hier zeker mijn medewerking aan verlenen. Ik ben blij dat de vakbond haar schouders zet onder dit unieke project in deze unieke regio van België. Veel succes!
(tekst en interview: Ben Bellekens)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten